Tuần báo VietTide  Aug 30 2013

Vùng đất cô đơn

Mono County, California

  Ngày thứ nhì của chúng tôi đi thăm  mạn đông của dãy Sierra . Sau khi vượt qua Tioga Pass, ngắm MonoLake và nghỉ đêm ở cửa Tây của Yosemite thành phố Lee Vining. Mono County còn có tên  trong  bảng danh sách mười vùng đất cô đơn của Hoa Kỳ.

1        Miệng núi lửa Panum

   Những tia nắng rạng ngày chiếu qua khung cửa sổ, như thói quen, chúng tôi đã thức dậy sửa soạn cho các sinh hoạt đầu ngày. Điểm tâm qua loa, thu dọn hành trang, từ giã quán trọ qua đêm, thành phố Lee Vining với 398 cư dân vẫn chưa tỉnh giấc. Trở lại Hightway 395 south, con đường chính của Mono County, từ đó rẽ vào East 120, buổi sáng sương chưa tan, không một gợn mây xám đe dọa như chiều hôm qua, thảo nguyên khô cằn với những bụi cỏ gai, thật ra không biết nên gọi chúng là cây hay cỏ, khi nghĩ đến sa mạc, trong trí tưởng tượng của tôi là những đồi cát chập chùng, nhìn đồng cỏ khô trước mắt, cây chưa hơn thước, lá gai nhọn, nếu cánh đồng nầy nằm trong lòng đại dương thì các bụi gai nầy cũng giống như các hải thảo nằm trong vùng biển san hô, thiên nhiên thật là kỳ diệu, tuy khác nhưng lại có những tương đồng, những bí mật mà có khi suốt cả cuộc đời chúng tôi vẫn chưa tìm thấy .

   Tám bảng chỉ đường rất nhỏ, không để ý tìm sẽ dễ dàng bỏ qua. Chiều hôm qua, nếu không vì cơn mưa và trời tối đe dọa thì chúng tôi đã phiêu lưu vào con đường đất cát ngoằn nghèo trước mặt. Vào chưa đến một dặm thì đã có bảng khuyến cáo cho xe  hơi thường không nên mạo hiểm, các loại xe dùng cho sa mạc hay ít nhất cũng là xe chạy cả bốn bánh mới nên vào. Càng về sâu thì con đường càng nhỏ lại gồ ghề hơn, và hố cát sâu liên tục, không thấy một chiếc xe nào ngoài chúng tôi, không gian thật là tĩnh mịch. Bãi đậu xe vắng ngắt, hai bên con đường mòn dẫn lên miệng núi lửa lác đác những tấm thảm màu hồng thắm trong nắng sáng, khi dến gần tôi nhận thấy  một loại xương rồng mọc tràn lan trên mặt đất và những đóa hoa nhò nầy đang nở rực rỡ dưới ánh nắng mai.

   Dù đã chuẩn bị giày để đi bộ, nhưng không thể đoán trước sự thay đổi của không khí trên độ cao, vừa qua khỏi triền dốc đầu tiên, tôi cảm thấy không khí loãng rất khó thở, tim đập nhanh, nên dừng lại để điều hòa hơi thở. Nhìn lên con đường mòn quanh co theo triền đồi, một bên là vách đá, nhìn xuống triền dốc đầy cỏ gai, chúng tôi cẩn thận bước theo đường mòn có dấu chân cuả người đi trước.

    Khiđến chân cuã miệng núi lữa, đã thấy xếp một hàng dài các loại Phún xuất thạch từ trong lòng đất theo miệng nuí lửa trào ra. Lần cuối Panum hoạt động được ghi lại khoảng 650 năm trước. Phún xuất thạch từ Panum chứa phần lớn là  silica [ quart -độ chừng 76% ] sản xuất từ lò thiên nhiên nầy khi ngưôi lại biến thành đá bọt [ Pumice ] và đá miểng chai [ obsidian ] màu đen cạnh rất sắc bén. Hai loại đá nầy trọng lượng rất nhẹ và mềm so với đá hoa cương [ Granite ] hay đá huyền vũ [ Basalt ] .

  Có hai con đường mòn, một dẫn ra ngoài vành đai, một dẫn lên thẳng miện nuí lửa,chúng tôi chọn con đường nầy để đi, tuy con đường ngoằn ngoèo dốc cheo leo, nhưng khi đến đỉnh rồi thì đúng là không thể diễn tả được khung cảnh trước mắt, trong hố đầy đá đen nhọn như những mảnh chai, từng mảng to nhỏ chồng chất lên nhau lạ lung không thể hình dung được. Thiên nhiên có quá nhiều những điều kỳ diệu đôi khi chúng tôi không có đủ ngôn tử giải thích được , cũng như không thể diễn tả được cái cảm xúc khi đứng nhìn khung cảnh đang bày ra, trong ánh sáng của đầu ngày lại chứa đựng sự yên lặng tịch mịch, nhưng trong cái hố nằm an lành đó sáu trăm năm trước đây là một cái nồi sùng sục kim loại cùng hóa chất đang tranh giành ảnh hưởng với nhau, chưa kể đến những đám mây xám chì u ám trên bầu trời.

  Theo đường mòn trở xuống bãi đậu xe, không quên dừng lại dưới chân núi và nhấc thử các mảnh đá đã được  ghi chú, giải thích về trọng lượng cuả từng loại đá phun ra từ Panum.

 Hình đính kèm

Đá Silica

2        Benton : Suối nước nóng

   Trở lại Hightway E 120, điểm kế tiếp chúng tôi sẽ đến là suối nước nóng Benton. Bản đồ chỉ dẫn không miêu tả hết cảnh vật, qua Mono Mill, rừng cây Red wood bạt ngàn bỏ lại sau lưng, trước mặt là đỉnh cao tám ngàn bộ với sa mạc nắng cháy cỏ gai. Nhà tôi lại chép miệng “ Only in California “. Thật vậy, không thể giải tích được , chỉ có nơi đây, rừng và sa mạc nối tiếp nhau, hồ nước mặn nằm chênh vênh  trên đỉnh nuí. Con đường cong lên xuống vắng ngắt đến rợn người, xe nhấp nhô như con tàu đang nhồi sóng. Qua khe núi đá đỏ chồng chất lên nhau hai bên đường, trong trí tưởng tượng khủng long từ truyện thiếu nhi hay phim hoạt hoạ.

  Khi vừa qua một khúc quanh cuả Hightway E 120, tấm biển ghi Benton dân số 164, độ cao 5.377, đường phố  tiêu điều  gió cát, chúng tôi nhìn nhau, không biết mình có đến đúng nơi không. Chợt nhớ bài hát ngày thanh niên cũ “Phố núi cao…đi năm phút lại về chốn cũ..” Năm phút thật là phóng đại, vì trước mắt chúng tôi chỉ thấy sơ xác mấy căn nhà đứng buồn thiu. Con phố chính còn vỏn vẹn một căn nhà rông, trước đây là cửa hàng tạp hóa, trên vách còn hình quảng cáo cuả Coca cola màu sơn đã bạc,  trên mặt tiền tấm bảng hiệu “ Benton Hot Springs EST 1852 “ . Cuối phố là một ngã ba, Hightway 9 cắt ngang  và cũng là điểm chấm dứt cuả Hightway 120

   Trở lại phố chính, hai bên đường nằm rải rác mấy Wagon của thời Viễn tây cùng với các nông cụ cày bừa , xe ngựa…Hình ảnh của thời di dân và cơn sốt vàng được giữ lại như chứng tích thi gan cùng gió cát. Benton giống như một thành phố trong quá khứ của một thời dập dìu khách du nay đã vùi dập lãng quên. Chúng tôi dừng lại một nhà trọ duy nhất còn lại của Benton,  trong khu vườn hoa lá tươm tất, mấy chiếc ghế xưa cũ kỹ như đang chờ đợi khách vãng lai. Chủ nhân là một người trung niên, anh chào hỏi niềm nở, chúng tôi hỏi anh có biết suối nước nóng không ? Anh xác nhận cho chúng tôi biết đây chính là nơi chúng tôi đi tìm và anh cũng là chủ nhân hiện tại cuả cuộc đất nầy.

   Lần viếng Hot Spring cuả Arkansas chúng tôi đã thất vọng vì không như chúng tôi hình dung trong trí tưởng tượng. Nguồn nước nóng thiên nhiên đã bị ngăn lại thành những cơ sở kinh doanh, cả một thành phố với khách sạn, bồn tắm , xoa bóp… Còn lại một phòng tắm công cộng cũng do thành phố quản lý, trong đó có nhân viên phục vụ cho từng cá nhân  trong các bồn tắm riêng biệt.

   Chủ nhân cuả nhà trọ ở Benton giải thích với chúng tôi là nơi nầy do anh thừa hưởng, và anh muốn gìn giữ lại cơ sở nầy giống như lúc bắt đầu. Nước nóng trong các bồn tắm từ con suối thiên nhiên,  khách có thể pha them nước để điều hoà nhiệt độ. Có tất cả chin bồn tắm dành riêng cho mỗi phòng trọ qua đêm. Còn lại thì khách có thể trả tiền theo giờ dùng.

   Sân sau cuả nhà trọ với mái hiên rộng,  võng mắc trên nhánh cây, bàn ghế nhỏ rải rác dưới tàng cây chờ đợi khách, mỗi bồn tắm xây gạch men, có  rào cây làm vách che, hai vòi nước đang chảy liên tục vì là giờ làm vệ sinh hàng ngày. Cả khu vườn vắng ngắt yên tĩnh, khách trọ qua đêm đã khởi hành từ rạng sáng, mấy đoá hoa súng màu trắng tinh khiết trong hồ nước nhỏ soi bóng nắng lung linh, tiếng bước chân trên sỏi làm kinh động không gian tĩnh mịch

  Từ giã Benton, chúng tôi đã tìm được suối nước nóng

Hình đính kèm;

Vũ Thị Thiên Thư

South Tufa

Mono Lake

1 Tioga pass

   Sau giấc ngủ cuả mùa đông dài, những dòng thác tận mây xanh cuả Yosemite đang trở giấc thả từng đợt cuồng lưu xuống trần. Tháng năm, khi tin tức thông báo Tioga pass vừa mở cửa, chúng tôi đã sẵn sàng. Năm nay, thật ra thì đã sớm hơn mọi năm, vì thường thì độc đạo vượt qua đỉnh Sierra chỉ mở cưả vào cuối tháng năm sau ngày Chiến sĩ Trận Vong [ Memorial Day ]

   Từ vùng vịnh hay từ thung lũng Tam biên, để đến Mono county qua ngỏ San Joanquin county thì con đường CA 120 băng ngang qua thung lũng Yosemity và Tioga pass là con đường ngắn và đẹp nhất, nhưng cũng là con đường trắc trở với độ cao tới 9,945 bộ .Tuyết trắng vẫn còn bám dọc theo hai bên đường quanh co, càng lên cao, không khí càng nhẹ, hơi lạnh tiết ra từ đá núi cộng với sức gió biến thành con số của hàn độ đối nghịch lại với chiều cao, dù đã cẩn thận đọc các chi tiết trong bảng chỉ dẫn và đã chuẩn bị áo len dầy, nhưng tốt nhất vẫn mang thêm cả áo chắn gió, vì chỉ cần một cơn gió xoay chiều là nhiệt độ có thể hạ xuống một cách bất thường

   Sự kỳ diệu cuả thiên nhiên vẫn có một sức hấp dẫn vô cùng, dù mới đến thăm Yosemite hôm cuối tháng tư, chúng tôi vẫn bàng hoàng dừng lại dọc theo các tảng đá, con suối trong quanh co uốn khúc, hay dòng nước đổ xuống từ đỉnh cao hùng vĩ. Những tưởng chỉ có chúng tôi là những người náo nức chờ Tioga pass thông qua, không ngờ sau lưng chúng tôi còn có một đoàn xe liên tục. Vừa qua khỏi một khúc quanh hiểm trở, nối với đường hầm xuyên qua núi, mắt chưa kịp nhìn quen bóng tối thì trước mặt hiện ra một cánh rừng bát ngát nằm trong thung lũng sâu tít mù, trái tim dường như loạn nhịp, hơi thở nhẹ nhàng buông, khung cảnh trước mặt làm chúng tôi choáng ngộp, không thể diễn tả được cái cảm giác bang hoàng khi đứng trước bức tranh tuyệt mỹ, đúng là tuyệt tác của Thượng Đế.

   Tioga Road đoạn đường từ Crane Flat cho đến cửa ngỏ cuả Yosemite bên mạn đông là thành phố Lee Vening dài 59 dặm còn gọi là Scenic Road, ngang qua thung lũng Toulumne với vách núi đá hoa cương sừng sững, rừng thông xanh bát ngát, gương hồ trong như bích ngọc. Từ Olmsted Point nhìn về hướng tây nam là Tenaya canyon , mạn đông là Haft Dome và Hồ Tenaya

   Hồ Tenaya ở độ cao hơn tám ngàn bộ, rộng lớn nhất cuả Yosemite, màu nước trong xanh in bóng mây trời cũng là một trong các điềm thu hút khách du, lác đác đó đây những bàn Picnic nằm dưới bóng cây, bên bờ nước, nơi chúng tôi dừng lại ăn trưa và ngắm gường hồ lấp lánh ánh dương.

   Tiếp tục Hightway 120 về hướng đông, dọc theo các đường cong diụ dàng chập chùng thông xanh, đến các đỉnh hoa cương cao nhọn như ngọn bút lông cắm thẳng lên bầu trời, ngọn Cathedral Peak cao 10,940 bộ nằm bên cánh phải khi con đường dẫn vào Tuolumne Meadow , chúng tôi chưa kịp hoàn hồn truớc khung cảnh bát ngát cuả nuí tiếp nuí, đồi tiếp đồi, đến khi vừa qua khỏi cổng Tioga thì thêm một lần nữa nhìn lên đỉnh Tioga Peak với 11,526 bộ hùng vĩ hiện ra. Con số không thể hình dung được chiều cao, nhà tôi mang bài học còn thuở phi hành nhắc lại, ngay cả những ngày còn bay ngang qua ruộng đồng bát ngát thì độ cao cũng chưa qua khỏi mười ngàn bộ huống gì mười một ngàn bây giờ. Thật ra thì xe đang lăn bánh liên tục cho nên tôi không có cái cảm giác trồng rỗng dưới chân như khi theo nhà tôi leo lên chiếc trực thăng ngắm cánh đồng mùa thu cuả Brown County Indiana mấy năm trước.

   Bỏ lại phía sau ngọn nuí đá hoa cương cao ngất, quanh co qua them mấy ngọn đèo, từ con dốc cao nhìn xuống khung cảnh trước mắt làm tôi từ ngôn biến mất : Mono Lake.

2 Mono Lake

   Đây là điểm đến mà chúng tôi chờ đợi từ đầu mùa xuân. Vừa qua khỏi khúc quanh cuối cùng, trước mắt chúng tôi là gương hồ soi bóng trời xanh bát ngát. Điều không thể hình dung được, trên đỉnh cao hơn sáu ngàn bộ, Mono Lake là hồ nước mặn tồn tại bấy lâu nay. Năm trước đây khi ngang qua Great Salt Lake của Utah, [ Cả hai giống như hai chị em, không có lối thoát ra biển, cùng nước mặn, cùng thể chất.] trông thấy màu muối trắng lấp lánh tận chân trời, tôi đã không thể hình dung được sự diệu kỳ của tạo hóa. Giữa cánh đồng bát ngát nước mặn từ đâu đến ? Cũng như tự bao giờ “ Thương hải biến vi tang điền “ [ Biển xanh biền thành ruộng dâu] bây giờ trái lại, đồng cỏ biến thành biển khơi như người xưa đã nói.

   Muà tiếp mùa, những phân tử nước trong Mono Lake theo vòng luân hồi bốc hơi tha phương lưu lạc trong không gian, niú kéo nhau thàng những áng mây thiên hình vạn trạng. lang thang trên đỉnh Seirra, qua Tiaga Pass thay chiếc áo tuyết trắng tinh tạm trú chờ khách du chiêm ngường, sang mùa xuân theo hơi ấm cuả tiết trời, một lần nữa biến dạng thành những dòng thác từ tận đỉnh trở xuống các dòng sông khe suối tìm đường trở lại hồ khai nguyên.

   Khi chúng tôi theo hướng nam Hightway 395 đi về Mono lake, những đám mây xám đen từ chân trời đang kéo về. Thời tiết cuả vùng hồ nầy thay đổi bất thường, có khi đang nắng hơi nước trong hồ bốc lên gặp không khí lạnh trên cao biến thành những cơn mưa phùn li ti vội vã. Từ trong xe bước ra, nhiệt độ thay đổi có thể cách nhau từ mười đến hai mươi độ Fahrenhait.

   Dừng lại ở South Tufa , khu vực đá ong kết tụ do phản ứng hoá học trong tiên nhiên, trông từ xa xa như những thành quách điêu tàn đang thi gan cùng tuế nguyệt. Cổng vào không có nhân viên kiếm soát, nhưng nhìn dòng người xếp hàng ghi phiếu tự trả tiền lệ phí nhà tôi chép miệng “ only in America “ hành động tự giác thật cao. Sau khi trả tiền, chúng tôi theo con đường mòn nhỏ đi về phía các bãi san hô trên cạn, không khí nồng nặc mùi diêm sinh, nước hồ mặn hơn nước biển do muối tích lủy sau khi hơi nước bốc hơi tồn tại. Độ mặn nầy gấp 2.5 lần và độ Alkaline gấp 100 lần so với nước biển, chấm ngón tay vào nước có cảm giác nhờn nhờn, nếm mặn đắng do Sodium Cloride [ muối ] và Sodium bicarbonate [ Baking soda ]

   Mực nước trong hồ Mono hạ thấp xuống 1.3 feet do hạn hán mấy năm nay. Năm trước, mực nước ghi lại chỉ còn ở 6382.4 trên mặt nước biển , so với năm 1989 mực nước hồ thấp nhất được ghi lại dưới 9377 feet. Sự thay đổi của mực nước hồ cùng sức gió mùa thu và đông ảnh hưởng rất lớn đến sự sống trong lòng hồ. Tuy không có cá, nhưng có một giống tép Brine sống nhờ vào dinh dưỡng của nước hồ. Ngoài ra còn có các giống chim chóc về đây sinh sản vào mùa xuân [ Sage Thrasher, Sage, Savannah, Brewer’s Sparrow].

   South Tufa là khu vực đặc biệt không thể bỏ qua khi viếng Mono Lake. Khoáng chất kết hợp với nước, đặc biệt là nước mặn, làm thành một loại đá vôi hình thể rất lạ lùng, Tuy không cao lớn như các tảng đá ong nằm trong vùng Vịnh Hà Tiên hay xa hơn nữa trong Kỳ quan Vịnh Hạ Long, nhưng những tuyệt phẩm nầy không kém phần tráng lệ. Cũng không giống như các loại đá vôi kết hợp trong vùng suối nước nóng. Nằm dọc theo bờ hồ Mono, những tinh thể chồng chất lên nhau, theo các lượn sóng kết hợp với sức gió xây thành từng lâu đài nối tiếp với tháp canh cao vút , bên cạnh đó là những thành phố nổi san sát nhà cửa , Càng nhìn càng thấy sự kỳ diệu cuả thiên nhiên.

Chiều xuống , chỉ tiếc những đám mây xám kia đã lấy mất ánh hoàng hôn rực rỡ trong óc tưởng tượng của tôi. Những đợt sóng lớn xô vào khu vực South Beach trăm ngàn bọt sóng bay như hoa gòn trong gió lộng.

   Ngày mai, chúng tôi sẽ đến thăm miệng núi lữa Panum , suối nước nóng Benton và thánh phố chết Bodie.

   Cảm ơn Thân sinh, người đã truyền lại cho tôi lòng yêu mến thiên nhiên, cũng như người bạn đường đã đưa tôi đi khắp nơi .

Vũ Thị Thiên Thư

Ngọn hải đăng trong sương mù

Point Reyes Light House

Từ những ngày bập bềnh trôi trên dòng biển đông dậy sóng, hình ảnh ngọn hải đăng là ánh sáng đưa đường luôn gây một niềm xúc động trong tôi. Mỗi lần đến thăm một địa phương hay thành phố biển nào đó, đọc trên bản đồ thấy có dấu hiệu hải đăng là tôi luôn tìm đến để thăm viếng. Lần nầy đi thăm Marin County nằm phía bắc cuả thành phố San Francisco cách Golden Gate một giờ lái xe cũng không nằm ngoại lệ.

Để đến Point Reyes National Seashore có thể theo hướng bắc Hightway 1, con đường ngoằn ngoèo qua nhiều đèo dốc có đoạn chạy sát gành đá cheo leo, có đoạn băng qua vùng thảo nguyên bát ngát, nơi từng bầy bò sữa đứng nhai cỏ an lành . Dấu hiệu cuả sự sống đã có từ ngàn năm trước , người thổ dân cuả bộ lạc Miwok đã sống trong vùng bán đảo nầy, họ sống nhờ vào săn bắn, ngoài muông thú còn có hào và cá hồi của vùng vịnh Tamales .

Năm 1579 Sir Francis Drake là người Âu Châu đầu tiên đã đặt chân lên vùng đất nầy, người Milwok và người Âu châu chung sống với nhau trong hoà bình, giống như người Aztec và Cortes. Dân số ban đầu tương tự như con số cuả cư dân hiện nay, họ có hơn một trăm làng mạc trải dài theo bờ biển cuả Point Reyes. Mãi đến đầu thế kỷ 19, người Mễ Tây Cơ đến đây lập nông trại canh tác và chăn nuôi, tiếp theo đó là người nông dân Hoa Kỳ đã kỹ nghệ hoá chăn nuôi  và nông nghiệp khai thác vùng đất màu mỡ nầy cho đến bây giờ.

Vì địa thế đặc biệt cuả Point Reyes cộng với thời tiết , sương mù quanh năm bao phủ, tàu bè sảy ra tai nạn thường xuyên, đến 1870 thì Chính phủ Hoa Kỳ cho xây đài kiểm báo, ngọn hải đăng cho vùng biến trắc trở nầy. Đài kiểm báo phát ra tín hiệu đặc biệt để cảnh giác và báo động khi sương mù bao phủ, tàu bè không trông thấy ánh sáng cuả ngọn hải đăng. Point Reyes còn là vùng gió nhiều nhất bên bờ Thái Bình Dương và đứng hàng thứ nhì về sương mù quanh năm cuả lục địa Bắc Mỹ. Muà hè sương mù bao phủ liên tục có khi chỉ trông thấy được trong vòng một trăm bộ [ 100 feet ] , Point Reyes giống như một bán đảo nhỏ chạy dài hơn mượi dặm ra biển, rất nguy hiểm cho tàu bè ra vào vịnh San Francisco, do đó đã sảy ra nhiều tai nạn chết người. Cho dù ngọn hải đăng kết hợp với đài kiểm báo làm việc liên tục nhưng vẫn không thể ngăn chặn được tai nạn cho tàu bè, trạm cấp cứu ở North Beach được xây thêm vào năm 1890, nhân viên kiểm báo làm việc từ bốn đến sáu giờ liên tục hàng ngày quan sát các dấu hiệu cấp cứu cuả tàu bè lâm nạn và cứu các nạn nhân bị cuốn đi theo dòng cuồng lưu lạnh buốt. Đến 1927 thì trạm cấp cứu mới được xây trên vịnh Drakes , gần Chimey Rock và hoạt động cho đến 1968. Hiện nay thì toàn thể vùng đất nầy đã được bảo vệ thành di tích lịch sử cuả quốc gia.

Ngọn hải đăng ở Point Reyes nầy làm việc cho đến 1975 thì được US Coast Guard thay thế bằng hệ thống đèn tự động, giống như hầu hết các ngọn hải đăng trên lảnh thổ Hoa kỳ. Nguyên nhân chính là do tiết kiệm nhân lực và dùng đèn điện ít tốn kém hơn. mặc dù ngọn đèn chỉ thắp vào lúc mặt trời lặn cho đến rạng ngày, nhưng đó là công việc cuả hai mươi bốn giờ liên tục, người gác đèn và ba nhân viên chia nhau mỗi phiên sáu tiếng đồng hồ. Mỗi ngày, nửa tiếng trước khi mặt trời lặn, người gác đến thắp sáng ngọn đèn, sau đó kéo dây đồng hồ quả lắc nặng 170 cân Anh, mất hai giờ hai mươi phút thì quả lắc sẽ chạm đáy sâu 17 feet, hệ thống nầy sẽ làm cho ống kính che ngọn hải đăng xoay quanh mỗi năm giây. Ánh sáng chớp loé nầy tạo thành đặc điểm cuả ngọn hải đăng để giúp cho tàu bè dễ nhận ra . Công việc thầm lặng nầy cứ mỗi hai giờ hai mươi phút liên tục suốt đêm, chưa kể tim đèn phải luôn luôn giữ một mức độ cố định để ánh sáng của ngọn đèn luôn luôn cháy đều.

Mặt kính che ngọn hải đăng Point Reyes nầy được chế tạo rất đăc biệt, và là phát minh cuả khoa học gia Augustin Jean Fresnel [ Pháp Quốc ]. Ông đã áp dụng lý thuyết Quang học để chế tạo ra khung kính nầy. Trước đây ánh sáng xuyên qua khung kính thuỷ tinh chỉ có thế trông thấy được trong vòng mười hai dặm, kính Fresnel bằng lưu ly có thể thấy được tận chân trời [ hai mươi bốn dặm ]. Ánh sáng cuả khung kính Fresnel chiếu ra hai mươi bốn mặt in xuống mặt biển như vòng bánh xe, toàn khối kính nặng 6000 cân, xoay theo một chu kỷ chớp loé mỗi năm giây đồng hồ, tạo thành dấu hiệu đặc biệt rất dễ nhận ra cho tàu bè qua lại.

Người gác hải đăng hàng ngày còn phải lau chùi mặt kính che ngọn đèn, đánh bóng các đường viền bằng đồng, chưa kể sau mỗi phiên gác phải leo lên 300 feet dưới sức gió thường xuyên từ 60 đến 133 dặm một giờ . Vì vị trí đăc biệt cuả gành đá trên chóp đỉnh Point Reyes cao hơn sáu trăm feet sương mù thường xuyên, ngọn hải đăng phải nằm dưới màn sương do đó phải đặt trên mõm đá cao cách mặt biển chỉ có một nửa cuả Point Reyes . Công việc nầy đòi hỏi một sức kiên nhẫn chiụ đựng sự tĩnh mịch, chưa kể thường xuyên lên xuống các bậc thang gỗ tương đương với 30 tầng lầu trong sức gió mảnh liệt quả là điều không dễ dàng.

Tuy vậy vẫn có người âm thầm làm việc , giữ gìn ánh sáng cho ngọn hải đăng bất chấp thời tiết bất thường, cuổng phong thịnh nộ, giúp cho tàu bè ra vào trong vịnh San Francisco sẽ tránh được sự nguy hiểm cuả vùng ghềnh đá trắc trở cũng như vòng sương mù ma quái cuả Point Reyes.

Theo con đường Sir Francis Drakes hai mươi dặm về hướng nam và phải vượt qua con dốc cao quanh năm gió lộng pha sương mù lạnh buốt , sau đó trèo 300 bậc thang để xuống tận ngọn hải đăng. Đứng trên đài quan sát, chỉ có thể trông thấy ngọn hải đăng thấp thoáng sau màn sương. Che chở dưới mõm đá, là nơi trú ngụ cuả từng bầy hải âu và hải cẩu. Trở ra biển khơi, là con đường thiên di cuả từng đoàn cá voi theo dòng nước xuôi ngược bắc nam cuả Thái bình dương mỗi tháng giêng đến tháng tư.

Dọc theo con đường dốc dẫn lên đỉnh quan sát, chui qua hàng cây cổ thụ đang nghiêng mình theo chiều gió, nhìn thấy màu đỏ rực trên các tảng đá gợi sự tò mò trong tôi, khi đến gần nhìn kỷ, tôi mới thấy đó là một giống rêu bám vào thân đá, hiên ngang chống chọi với sức gió và sương ẩm quanh năm. Tôi đã nhìn thấy bao nhiêu là hoa dại mọc rải rác theo đường đi, mỗi nơi mỗi sắc, nhưng thiên nhiên vẫn là niềm bí hiểm vô cùng, có đi đến mỏi gối mòn chân, cũng không dám nghĩ là mình đã khám phá tất cả sự kỳ diệu nầy.

Trở xuống con dốc dài, một lần nữa băng qua sương mù và gió lộng, con đường đã có bao nhiêu người qua đi, sẽ có bao nhiêu người sẽ đến, ngọn hải đăng vẫn hàng ngày kiên trì chống chọi,

Tạm biệt .

Vũ Thị Thiên Thư

Livermore

– Mình ơi!Lại muốn đi đâu ? Nghe cái giọng ngọt như mía lùi là biết muốn nhờ cậy chuyện gì đây.

Đúng là chưa kịp nói nhà tôi đã hiểu ý, mùa đông vùng Central Valley thời tiết rất dễ chịu so với Ngũ Đại hồ. Cuối tháng hai mà đã ấm áp, ban ngày có khi hơn sáu mươi độ Fahrenheit . Tuần trước mang hai chiếc xe đạp ra Vịnh Bán Nguyệt theo dọc bờ biển , ngày nắng ấm nhưng gió lớn nên chỉ đi được có hơn mười dặm phải cất xe đạp lên rồi vào thăm thành phố nhỏ ven biển. Theo dự đoán thời tiết thì tuần nầy sẽ mưa, như vậy không nên đi xa, Livermore bike trail xem ra hợp lý nhất.

Nhà tôi lại ngồi vào bàn viết, thói quen hơn ba mươi năm làm việc không thể bỏ đi một sớm một chiều, mỗi lần sắp đi chơi. Cho dù chỉ hơn nữa giờ lái xe, anh cũng cẩn thận nhìn bản đồ, xem các chi tiết và chấm tọa độ, định vị trí…Trong khi đó tôi chỉ cần mang máy hình, một ít thức ăn nhẹ trong xách tay là có thể lang thang cả ngày.

Livermore cách San Francisco gần năm mươi dặm về hướng đông, theo đường I-580, thành lập bời Wiliam Mendenhal, năm 1869. Trước đó do bộ lạc Costonoan Indians khi còn nằm chung trong khu vực San Jose Mission. Robert Livermore là tên cuả một người thủy thủ từ anh Quốc đến thám hiểm vùng Monteray, ông yêu thích vùng thung lũng nầy nên gọi đó là nhà của mình, sau khi được cấp quyền sở hữu chủ, ông lập ra Rancho la Positas là khu vực bao trùm cả thành phố Livermore hiện nay.

Livermore là một trong vùng ba thung lũng [ Tri Valley : Livermore, Dublin, Pleasanton ] và cửa ngỏ của Central Valley. Khí hậu tương đối ôn là thích hợp cho trồng trọt chăn nuôi, là vùng nổi tiếng lâu đời nhất của tiểu bang California về trồng nho làm rượu Wine. Kỷ nghệ làm wine bắt đầu từ năm 1840. Các nhà nổi tiếng như :CH Wente, James Cocannon, Charles Wetmore đã thành lập winery từ 1880, đến 1889 thì Livermore Valley giành được Huy chương vàng đầu tiên cho Hoa Kỳ ở Paris, từ đó Hoa Kỳ có tên trên bản đồ sản xuất Wine của thế giới.

– Bây giờ em muốn đi dường dài hay ngắn đây?

– Có đường nào cảnh đẹp không?

– Không biết rõ, nhưng muốn vậy thì theo đường mòn chứ không ngang qua phố thị được

– Em chưa cần vào phố đâu,

– Vậy thì đi Arroyo Mocho trail , nếu còn sức thì sẽ đi tiếp Isabel.

Sau khi ăn sáng và chờ cho sương tan, chúng tôi lại mang hai chàng ngựa sắt lên chiếc xe vận tải nhỏ, đã sau giờ đi làm nên xe cộ thưa thớt hơn. Qua ngọn khỏi ngọn đồi Altamon, chợt nhớ bà bạn mới ví von đó là ngọn đồi trị giá trăm ngàn, thoạt nghe tôi không hiểu tại sao, bà cười giải thích

– Qua khỏi ngọn đồi đó vào Livermore thì mỗi căn nhà tương đương với Tracy hay Mountain House bà sẽ phải trả thêm cả trăn ngàn nữa để mua.!! Bởi vậy mới gọi là ngọn đổi trăm ngàn.

Trước khi rời xa lộ vào phố thị, chúng tôi đi ngang qua một vùng mới phát triển nằm bên cạnh khu Paragon Premium outlet mới khai trương hồi mùa Lễ Tạ Ơn năm 2012. Cơn sốt mua sắm của giới tiêu thụ đã hạ dần, khu đất trống trải trước đây làm bãi đậu xe tạm không còn thấy chiếc nào. Con phố mới khang trang đẹp đẽ dẫn vào phố chính của Livermore, tôi nhắc lại lời hứa của anh khi chúng tôi còn đang lang thang đi tìm cành xây tổ “ kỳ sau mình ghé lại đây lang thang một chuyến hén !” cái hẹn chưa thực hiện, tất bật với cuộc thiên di trước mùa đông , tạm an nên tôi muốn tận dụng sở trường của chàng ngựa sắt là quà tặng của con gái út. Con bé không dấu được ngạc nhiên khi thấy mẹ lẻo đẻo theo hai Bố con đi dọc theo Lake Shore Drive thành phố Chicago trên chiếc xe đạp cà tàng. Chiếc xe đạp mới nầy rất nhẹ, có thể vượt đường trường, leo dốc, tôi đã đi đoạn đường mười hai dặm trong Vịnh Bán Nguyệt tuần trước đó mà chưa hề thấm mệt.

Phố chính của Livermore rất khang trang, dọc theo hai bên đường là những giàn hoa, xe cộ nối đuôi nhau chầm chậm, qua các cửa hàng bán đồ cổ nho nhỏ, quán cà phê với bàn ghế dưới tàng dù bên hàng hiên. quay ngược về bên trái nhìn thấy nóc chuông nhà thờ màu trắng bên kia, tôi nghị bụng khi trở về sẽ ghé qua để ghi lại.

Arroyo Mocho trail dài khoảng mười dặm, bắt đầu gần Shadow Cliffs Regional Recreation Area cuả Pleasanton theo dòng Arroyo Mocho quanh co uốn khúc vào Livermore, xuyên qua các công viên Robertson, Sunken garden, Robert Livermore. Tuy không phải là con đường chính nhưng rất tiện lợi để tránh nạn kẹt xe băng qua thành phố. Từ phía Tây, con đường mòn ngoằn ngoèo chạy phía sau cuả khu nhà cửa mới xây, vòng xuống con đường sắt và chiếc cầu SP đã từ lâu không còn sử dụng. Sau đó tiếp tục phía sau trường Trung Học Granada, công viên Mocho, Ferrario winery building còn gọi là Mayflower, Retzlaff Winwery… Tuy băng qua nhiều con đường rộn rịp, nhưng hầu hết có thể đi dưới gầm cầu cạn, trừ những lúc mưa lũ làm mực nước cuà Arroyo Mocho dâng cao hơn thì không thể dùng, phải vượt qua đường phố chính. Khoảng đường nằm trong Livermore từ Almond Ave school dài chừng năm dặm, có nhiều bãi cát đá dọc theo dòng nước chảy, muông thú tự do lang thang, ngoài các chú sóc con, còn có cả các chàng gà tây thư thả dạo chơi, con đường nầy rất thích hợp cho trẻ em . Hầu hết đều được trải đá và đắp nhựa đường , ngoài xe đạp còn có người đi bộ, chạy thể dục . Chỉ tiếc là đoạn đường nối vào Isabel đang đóng cửa cho các toán điện lực sửa chữa nên chúng tôi quay trở lại ,

– Alden Lane Garden show trước mặt đó. Có muốn ghé qua xem không?

– Dĩ nhiên là ghé rồi.

Anh biết là tôi không thể bỏ qua khi thấy tấm biển quảng cáo ,bước qua cổng, trước mắt tôi là gốc cây sồi số tuổi có thể hơn cả trăm, hàng hàng lớp lớp cây đang chuẩn bị bán ra ngoài, chưa kể từng giàn hoa đủ màu đủ sắc xếp theo từng khu vực, mỗi khu có dấu mũi tên hướng dẫn. Khu vườn cây ăn trái, cây cảnh, khu chưng bày các hồ nước với vòi phun, khu vườn mẫu và các chậu sành đủ màu sắc kích cỡ…Đây đúng là phần thưởng sau hơn mười dặm trên lưng con ngựa sắt.

Tạm biệt Livermore.

Fresno Con đường hoa nở

Tôi mang dòng máu phiêu lưu và yêu thiên nhiên, hoa lá cỏ cây từ thân sinh, còn thêm cái may mắn có người bạn đường cũng cùng chung ý thích. Ngày mới quen nhau, nhìn cuốn sách gối đầu giường, nhà tôi hỏi ngoài đọc sách còn có thứ gì em yêu thích ? Tôi mĩm cười “Đi cho thấy đất trời bao la”

Như chim chắp cánh, như lời hứa với nhau khi thành hôn, sau khi các con đã trưởng thành, bầy chim non đã rời tổ để bay vào bầu trời bao la, chúng tôi làm cánh nhạn theo nhau tìm về vùng trời ấm áp.

Ngày vừa rạng, mang hai chiếc xe đạp cột lên chiếc vận tải nhỏ ( Ford Ranger ) trực chỉ phía nam Golden State Hightway 99 về hướng Fresno . Từ thung lung lá rơi nơi chúng tôi xuất phát sẽ mất gần hai giờ lái xe, một nửa đoạn đường nầy trước đây chúng tôi đã xuôi nam ngày đưa con bé út đi thăm Hải học viện ờ thành phố biển Monteray.

Fresno county nằm trong Central Valley, phía Bắc thành phố Bakerfield và nam thủ phủ Saccramento , là thành phố lớn thứ năm cuả tiểu bang California. Fresno trước đây do người Tây Ban Nha tìm thấy từ 1846 sau cuộc chiến tranh Mexico thì vùng đất nầy thuộc về Hoa kỳ . Fresno từ tiếng Spanish có nghĩa là Ash là tên cuả một loại cây mọc trong vùng đất nầy dọc theo dòng sông San Joaquin

Tháng hai, bắt đầu từ những nụ hoa Hạnh nhân lấm tấm trên cành, Mùa đông ngắn ngủi qua nhanh như giấc ngủ trưa cuả ngày tháng, cây cỏ trở mình, những đốm hoa Poppy màu cam điểm thêm những nét chấm trên bức tranh tuyệt mỹ. Đầu tháng ba, những nụ hoa Đào điểm màu hồng trên những cành khô, như đôi má hây hây cuả cô thiếu nữ cười vui trong nắng mới.

Bỏ lại sau lưng thành phố Modesto, dọc theo Golden State hightway về hướng nam, từng cánh rừng hoa nối tiếp nhau, tựa lưng rặng Sierra hùng vĩ. Con đường dài 93 dặm Anh lái xe mất hơn một giờ ba mươi phút. Qua những thành phố nhỏ, Turlock, Atwater Merced…Tấm bảng quảng cáo lớn bên vệ đường đập vào mắt tôi Viện Bảo tàng phi cơ cuả thành phố Atwater, tôi đoán là sẽ nằm trong cái danh sách “ Những nơi phải thăm viếng trước khi nhắm mắt “ cuả nhà tôi. Cái danh sách dài thậm thượt đó chưa biết bao giờ mới chấm dứt, có chăng là đến kiếp lai sinh.

Madera cách Fresno mười dặm , là thành phố nhỏ đầu tiên chúng tôi dừng chân lại, theo các chi tiết chỉ dẫn, nhà tôi đi tìm khu vườn Nhật Bản Shin zen Friendship Garden, đây là một trong các điểm mà chúng tôi muốn viếng, và lý do tại sao chúng tôi chọn ngày Chuá Nhật để đi vì đó là ngày vườn mở cưả cho khách du. Lệ phí là ba đồng một người, khu vườn xinh xắn với các lối đi quanh co, có cầu đá, suối nước theo mô hình Nhật Bản , bầy cá Koi đang tung tăng lội dước chân cầu, bên kia là khu vực nuôi chim Khồng Tước [ Công ], anh chàng đầu đàn to lớn bệ vệ , lông đuôi sặc sở dài hơn ba lần chiếu dài cuả thân mình, đang thư thả dạo chơi. Nghiêng mình bên hồ nước nhỏ hoa mộc lan trắng noản nà . Vì không có thời gian nhiều nên không dừng lại lâu hơn.

Thành phố Fowler kế tiếp là trạm đầu tiên chúng tôi chọn để bắt đầu cho con đường hoa nở. Nơi đây du khách có thể ăn thử trước khi mua các loại nho khô, hạt, trái cây đang mùa. Ngoài ra còn có thể đặt tặng phẩm gói hàng từ các nhà sản xuất. Kế tiếp là thành phố Selma còn gọi là Thủ đô cuả nho khô trên thế giới [ Raisin Capitol of the World ]

Gạch nối giữa các thành phố là từng khu rừng hoa ngút ngàn .Mỗi loại hoa cho trái cây màu sắc khác nhau, từng khu vưòn nối tiếp nhau họp lại thành bức tranh sắc màu tuyệt mỹ

Hoa Hạnh nhân màu trắng, thường trồng nhiều giống chung một khu vực để thụ phấn hoa nhờ các loài ong mật, Thường thì hoa kết trái và gặt hái theo phương pháp kỷ nghệ từ tháng tám đến tháng mười.

Hoa mận [ Plum ] màu trắng, có hơn 200 giống, phải trồng ít nhất là hai giống chung một vườn mới có thể thụ phấn và cho trái, mùa hái từ tháng năm đến tháng chín.

Hoa mơ [ Apricot ] màu hồng, có khoảng 12 giống , trồng theo lối kỷ nghệ , mùa hái trái từ hai đến ba tuần cuối tháng năm.

Hoa Đào [ Peach, Nectarine ] từ màu hồng sang đỏ thắm có hơn trăm giống nở cùng lúc. Muà trái chin bắt đầu từ giữa tháng năm cho đến tháng mười.

Hoa Táo [ Apple ] màu trắng, có khoảng 6 giống, thường trồng theo lối kỷ nghệ và muà hái trái từ tháng tám đấn tháng mười một

Hoa Cam, bưởi , chanh không thể thiếu được trong các khu vườn lớn qui mô cho đến từng tư gia cuả quận lỵ, màu trắng nuốt lẫn vào màu lá xanh, hương thơm ngào ngạt.

Fresno nổi tiếng với nông nghiệp không chỉ riêng ở California, các thứ cây trái sản xuất khắp thế giới do khí hậu cùng kỷ thuật trồng tiả rất hiện đại, Từ các hàng cây thẳng tắp, đều đặn cành lá đan nhau cho đến những loại ong mật được dưỡng nuôi để thụ phấn hay để lấy mật ong cung cấp cho giới tiêu thụ.

Con đường hoa mùa xuân nầy, ngoài vẻ đẹp thiên nhiên kỳ diệu còn phục vụ tối đa cho đời sống hàng ngày cuả nhân loại.

Đoạn cuối cuả con đường trước khi rời Fresno, chúng tôi còn một điểm ghé lại nữa đó là Nông Trại Simonian, một bất ngờ thích thú, vào sân đâụ xe, bên dưới cái chong chóng gió kiểu Hoà lan là một loạt máy cày loại cổ, nhìn vào các năm sản xuất, có chiếc tuổi chào đời đã gần trăm năm, Cạnh đó còn có những chiếc xe bánh gỗ sử dụng từ thời nội chiến.

Tạm biệt Fresno.

Vũ Thị Thiên Thư